Mediathek
TURINGIO INTERNACIA 9
Esperantomagazin - Nachrichten; "Loreley" (Heine); Hörerbriefkasten; Sprachkurs
9. Esperantosendung TURINGIO INTERNACIA, vom 2. September 2012: Nachrichten; "Loreley" (Heine); Hörerbriefkasten; Sprachkurs
> Download
Umweltzone wird offiziell ab 1. Oktober in Erfurt eingeführt
Trotz großem Optimismus noch vor wenigen Wochen, der Einführung der Umweltzone am ersten Oktober zu entkommen, haben sich die Hoffungen dahingehend zerschlagen. Viele bereits durchgeführte, erfolgreiche Maßnahmen, die Grenzwerte zu unterschreiten, konnten das Thüringer Landesverwaltungsamt nicht erweichen. Nun stellt sich heraus, daß eine vollständige Beschilderung bis zum Stichtag nicht machbar ist. Ob in ein paar Jahren durch die stetige Verbesserung der Autos solche Zonen überhaupt noch Sinn haben, ist eine weitere Frage.
Ekologia zono ne prokrastigxos gxis la grekaj kalendoj
Je la surprizo de multaj la komencon de oktobro ekfunkcios finfine verda zono en la turingia cxefurbo. Kiel jam plurfoje anoncite, de post la 1-a de oktobro nur auxtoj kun verda plakedo havos enirrajton en la ekologian zonon, trovigxantan interne de konsiderinde granda radiuso centre en la urbo. Cxirkaux 10.000 veturiloj ne kontentigos la mediprotektantajn legxojn. El ili versxajne 6.000 auxtomobiloj ricevos post deponita postulo specialan licencon. La urbestro mem esperis longe ke tiaj pasxoj povus esti detenataj, sed estis tio vana deziro. Malgraux multegaj iniciatoj fare de la urba administrado redukti la nocivajn substancojn en la aero, la landa administracia oficejo ilin ne taksis suficxaj. Demando pli gxenerala starigxas lige kun tio: cxu pro la pli kaj pli rafinita kaj tehxnike altkvalita konstrumaniero de auxtoj la t.n. zonoj verdaj ial ie ankoraux necesos post kelkaj jaroj. La elspeziga starigo de novaj sxildoj indikantaj la zonon cxiukaze estos relative alta sumo en la urba bugxeto. Krome ne cxiuj trafiktabuloj gxustatempe pretos.
-----------------------
Baustopp Investruine Neuwerkstraße aufgehoben
Nach jahrelangem Baustopp an einem Seniorenpflegeheim in der Neuwerkstraße 24 ist neue Hoffnung in Sicht. Wann genau die bereits für 2007 geplante Fertigstellung stattfinden wird, ist nicht klar. Auf jeden Fall ist die Nutzung als Alten- und Pflegeheim im Genehmigungsverfahren festgeschrieben.
Nova espero por skeleto de konstruajxo en la urbokerna Neuwerk-strato
Post pauxzo plurjara tiam cxi la kruda masonajxo situanta en la Neuwerk-strato 24 plue prilaboratos. Planata estis estinta maljunulejo kun pli ol 100 unu- kaj dulitaj cxambroj kaj largxaj terasoj, kun inauxguro intencita jam en la jaro 2007-a. Kun nova investanto la urba administrado aktuale estas ankoraux intertraktanta, tiel ke ties nomo gxis nun ne publike konigendas. Tamen sendube post pozitiva fino de la interparoloj la utiligo de la konstruajxo ne estos tute laux la volo de la interesato, cxar eksplicite estas priskribita en la aktoj de la koncesidona proceduro uzo kiel hejmo por maljunuloj.
-----------------------
Klangcontainer auf dem Fischmarkt
Ab 9. September steht auf dem Fischmarkt eine Woche lang ein Klangcontainer in Würfelform. Dieser kann betreten werden und dient dem musikalischen Erleben, das von außerhalb des Würfels beliebig gesteuert werden kann und so auch den Unterschied zwischen öffentlichem und privatem Raum symbolisiert. Verschiedene Performances im Inneren des Holzwürfels sowie ein Spiel von geometrischen Formen und Lichteffekten lassen Wohlfühlatmosphäre aufkommen und laden zum Musikgenuß ein. Das Ereignis findet im Rahmen der offenen Veranstaltungsreihe "Musik baut Brücken" statt.
Sonkontenero sur la Fisxbazar-placo
Du erfurtaj artistoj, la sinjoroj Lerz kaj Olafson, starigos kun hesa helpo en la urbocentro lignan kubon de super natura grando. Gxi farigxos kontenero sonanta, kiu mirigos onin de post la 9-a de septembro dum unu semajno. Laux la artistoj la geometrie perfekta kuboformo estis elektita por esprimi altgradan estetikon. Estos segxetoj ene en la kubo, kiun la scivolemaj pasantoj eniros per du pordoj muntitaj unu kontrauxe al la alia. Etaj fenestrosimilaj truoj, kvadraj lumfendetoj kaj lumineskaj lampoj igos komfortan atmosferon. Eblos vidi la eksteron de interne sed ne inverse. Aliflanke per butonoj ekstere instalitaj la sonajxoj lauxvole povos esti sxangxataj por la muzikgxuantoj ene en la kontenero. Privateco, simboligita per la interno, kaj publikeco, simboligita per la placo sur kiu trovigxas la instalajxo, malsimilas. Sekve ankaux la respektivaj sonoj devas varii. Krome en la kontenero de tempo al tempo okazos diversaj agadoj, ekzemplo vocxlegado de poemoj kaj historioj esprimantaj dezirojn kaj sopirojn. La kubo estas peza pli ol unu tunon kaj estos transportata sur sian lokon per basplanka kamiono. Tiu cxi evento apartenas al la projektaro "Muziko faras pontojn en Erfurto", pri kiu ni jam estis parolantaj en pli frua elsendo.
--------------------
Kulturelles Jahresthema 2014
Der Erfurter Stadtrat beschloß, die Frage "Wieviele Worte braucht der Mensch?" zum kulturellen Jahresthema im übernächsten Jahr zu machen. Dazu sollen auch Literatur und Diskurskultur jeglicher Art beleuchtet werden. Kulturdirektor Knoblich weist darauf hin, daß zwar die noch ausstehende Haushaltsplanung für übernächstes Jahr einen kleinen Unsicherheitsfaktor bedeutet, lädt aber nichtsdestotrotz ein, Vorschläge bis spätestens Ende März einzubringen.
Prezentado de la kultura jartemo por la jaro 2014
Vocxdonis la finon de julio la erfurta konsilantaro pri la kultura jartemo por 2014. Gxi estos la demando "Kiom da vortoj bezonas homo?" kaj trenos post si denove multajn kulturajn agadojn en Erfurto. Subkomprenigxas tie memkompreneble ne nur vortoj en babilado sed ankaux en literaturo kaj diskursoj. La respondecanta kulturdirektoro s-ro Knoblich, kiu kune kun siaj kunlaborantoj elpensis la menciitan temon, emfazis ke ne ekzistas en cxi tiu momento ankoraux garantio pri ties fakta realigo: "La sekvonta pasxo estos, konvinki la bugxetfakulojn, kiuj siaparte ne kunvenos antaux la sekvonta jaro pri aferoj koncernantaj la jaron 2014. Limdato por konkurse prezenti ideojn estos la fino de la monato marto. Poste oni elektos el ili la plej sukcespromesantajn. Sed jam dum auxtumno invitigxos de ni eventualaj projektpartneroj en la urbodomon por interparolado, forpreno de duboj kaj respondado al demandoj. Ni estas malfermitaj al ia ajn demando koncerne subvenciadon. Ni de kazo al kazo ecx povas peri kooperaciojn por tiuj, kiuj estas sercxantaj komunan projektrealiganton por sia konkreta ideo."
------------------------
Nutzung des Heizwerks am Brühl weiter unklar
Das wichtigste Denkmal der Energiegewinnung befindet sich neben der Oper, unterhalb des Petersbergs. 1915 als Kohlekraftwerk für die umliegenden Industriegebäude gebaut, sucht das später in ein Heizwerk umgewandelte Gebäude seine endgültige Bestimmung. Bevor man nach erfolgter Außenrenovierung die kostenintensive Innenneugestaltung in Angriff nimmt, müssen Nutzungskonzepte gefunden werden. Erlebnisgastronomie und Wohnungen sind diesbezüglich nur zwei mögliche Ideen.
Dauxras la incerteco pri eksa elektra centralo
La plej grava historia monumento de la erfurta energiproduktado estas la eksa hejtilejego en la urboparto Brühl. Konstruita en 1915 kiel karbo-energia centralo por la cxirkauxanta industrizono gxi trovigxas hodiaux en unu el la plej sxatataj urbokvartaloj apud la operejo, cxe la piedo de la Petro-monteto. Antaux ses jaroj komencigxis la restauxradlaboroj, kiuj ekstere estas finitaj, tamen interne ankoraux ne. Problemo solvenda antaux la multekosta interna renovigo estas la manko de koncepto pri estontaj uzantoj. Kontrakto gxis nun prie farita ekzistas nur kun la firmao "Green Tech". La posedantoj cxiuokaze bonvenigus ankaux logxejojn kaj establon de neordinaraj restoracioj.
-------------------------
Beigeordnetenwahl 2012 - Umstrukturierungen in Dezernaten geplant
Am 29. August endete die Bewerbungsfrist für die Beigeordnetenstellen, die nach dem Oberbürgermeister die fünf wichtigsten Positionen in der Stadtverwaltung einnehmen. Mit der Wahl sind Umstrukturierungen in den Dezernaten geplant: so soll es wieder ein großes Baudezernat und eines für Wirtschaft geben. Oberbürgermeister Andreas Bausewein ist optimistisch, daß sich seine Vorschläge durchsetzen werden.
Elekto de novaj urbaj adjunktoj
La 29-a de auxgusto estis limdato de la kandidateco por la posteno de urba adjunkto. La adjunktoj havas post la urbestro la kvin plej gravajn funkciojn en la urba administrado kaj ampleksas i.a. temojn de konstruado, financado, klerigado kaj kulturo. Probable en la 17-a de oktobro ili estos elektataj per sekreta vocxdono. Paralele one intencas restrukturadon: sendube farigxos denove ununura granda oficejo pri konstruado por pli bona koncentrigo de la tiukoncernaj aferoj. Cxar aktuale ili estis respondece dispartigitaj sur du oficejoj, kiuj de tempo al tempo nevole obstaklis unu la alian. Due oni denove faros oficejon por ekonomio. Antaux ses jaroj, la tiam nova urbestro konfrontigxis al kelkaj neatenditaj rezultoj. Nun li firme kredas intertempe koni la konsilantaron pli bone kaj estas konvinkita, ke la deponitaj proponoj plejparte sen problemo kaj sen enormaj surprizoj akceptigxos. Oni ekspertizos cxiujn aspirojn pri la vakaj oficoj. La plej tauxgaj kandidatoj kribrigxos. Elektigxos la persono ricevinta almenaux 26 vocxojn. En la kazo de samnombro de vocxoj estos decido per lotumado.
= = = = = = = = = =
In unserer Literaturecke hören wir heute die "Loreley" von Heinrich Heine aus dem Jahre 1834, in der Übersetzung von Ludwig Zamenhof. Bekanntlich wurde der Fabelstoff von mehreren Dichtern bearbeitet, so z.B. von Brentano und Apollinaire. Ein Volkslied wurde die Ballade mit der Melodie von Friedrich Silcher. Der Schieferfelsen in Rheinland-Pfalz ist heute übrigens UNESCO-Welterbe.
Sekvos nun nia angulo beletra. Lorelejo estas roko super la rivero Rejno inter la germanaj urboj Majenco kaj Koblenco. Gxi estas monda heredajxo de UNESKO. Tie lauxlegende niksino linda sidas por pereigi sxipistojn, kiujn sxi antauxe estis alloganta per sia kantado. Krome de aliaj poetoj (ekzemple de Klemento Brentano aux de Vilhelmo Apollinaire) farigxis ege konata la poemo de Henriko Heine pri tiu historio, surpaperigita en 1824. Nur de tiu hajne-ana versio ekzistas cxirkaux 20 tradukoj en Esperanton, el kiuj ni prenos la version de nia majstro Zamenhof mem.
Ich weiß nicht was soll es bedeuten / Daß ich so traurig bin; / Ein Märchen aus alten Zeiten, / Das kommt mir nicht aus dem Sinn. / Die Luft ist kühl und es dunkelt, / Und ruhig fließt der Rhein; / Der Gipfel des Berges funkelt / Im Abendsonnenschein. -- Ne scias mi, kial subita / malgaj' en la koro naskigxis; / el tempo jam enterigita / legendo al mi revivigxis. / Jam malvarmetigxas l' aero, / la Rejno mallauxte babilas, / per oro de l' sun' en vespero / la supro de l' monto rebrilas. // Die schönste Jungfrau sitzet / Dort oben wunderbar, / Ihr goldenes Geschmeide blitzet, / Sie kämmt ihr goldenes Haar. / Sie kämmt es mit goldenem Kamme / Und singt ein Lied dabei; / Das hat eine wundersame, / Gewaltige Melodei. -- Plej belan knabinon mi vidas: / en ora ornamo brilante, / sur supro de l' monto sxi sidas, / la harojn mistere kombante. / La oran kombilon sxi movas / kaj kantas tra l' pura aero, / kaj forto mirinda sin trovas / en tiu cxi kant' de l' vespero. // Den Schiffer, im kleinen Schiffe, / Ergreift es mit wildem Weh; / Er schaut nicht die Felsenriffe, / Er schaut nur hinauf in die Höh´. / Ich glaube, die Wellen verschlingen / Am Ende Schiffer und Kahn; / Und das hat mit ihrem Singen / Die Lore-Ley getan. -- Sxipet' iras sur la rivero, / sxipisto ektremis de l' kanto, / kaj blinda por cxiu dangxero / rigardas li al la kantanto. / Ha, baldaux sxipisto la bela / perdigxis sub l' akvoturnado; / gxin Lorelej' faris kruela, / per sia mirinda kantado.
= = = = =
Im letzten Monat erhielten wir Zuschriften aus 9 Ländern, und zwar: Italien, Belgien, Bulgarien, Deutschland, Österreich, Frankreich, Ungarn, Japan und Tansania. -- Einige Zuschriften betreffen wieder die Zweisprachigkeit unserer Sendung. So meint László V. aus Ungarn, der selbst regelmäßig Wortbeiträge auf Esperanto ins Internet stellt, daß die deutschsprachigen Teile eher störend wirken. Ganz anders Jean-Claude T. aus Belgien, der als Esperantist seine Gymnasialkenntnisse der deutschen Sprache mit unserer Sendung auffrischt. Ähnliche Meldungen bekamen wir auch schon aus Polen und Tschechien. Gern nochmals einige Gedanken dazu: Die deutschen Teile sind großteils nur Zusammenfassungen. Da als Stadtradio unsere Zielgruppe aber neben der an Erfurt und Thüringen interessierten Welt auch die Erfurter selbst sind, müssen Teile jeder Sendung auch auf deutsch sein. Schließlich senden wir ja auch auf UKW für Erfurter Esperantisten und solche, die es bald werden oder einfach an internationaler Kommunikation interessiert sind. Daß der eine oder andere Eintrag im Gästebuch über unsere Sendung nicht auf deutsch ist, möge verziehen werden. -- Herr Josef S. aus Villingen-Schwenningen bedankt sich für die ausführliche Inhaltsangabe und den Ausschnitt aus dem ersten Esperantoroman "Das Schloß von Prélong" in der Augustsendung. So würden auch (Noch-)Nicht-Esperantisten auf Esperanto-Originalliteratur neugierig. Pierre C. aus dem französischen Jura schreibt am Montag, 6. August abends, daß er gern unsere Sonntagssendung nachhören möchte, diese jedoch noch nicht im Netz stünde. Lieber Pierre, wir werden uns bessern und unsere Sendung zum Nachhören und Nachlesen noch schneller ins Netz stellen.
Im anschließenden Esperantoteil unseres Hörerbriefkastens hören Sie ein Interview mit zwei Stammhörern aus Polen bzw. Tschechien. Sie sprechen über die Rolle, die Esperanto in ihrem Leben spielt und teilen uns ihre Meinung zu unseren Sendungen mit. Wegen des Interviews entfällt heute die Rubrik "Thuringiensia".
Karaj geauxskultantoj! Koran dankon por viaj leteroj el 9 landoj, nome: Italio, Belgio, Bulgario, Germanio, Auxstrio, Francio, Hungario, Japanio kaj Tanzanio. Se vi volas kontaktigxi kun ni bonvolu adresi retposxtleteron al la sekvonta adreso: Esperanto@radio-frei.de. Post la disauxdigo, nia elsendo desxuteblos tekste kaj auxde sur la retpagxaro de nia radistacio sub www.radiofrei.de -- Dum la Ludoj olimpiaj okazintaj en Londono, nia fidela auxskultanto Pierre Chibleur el Francio dankinde atentigis nin pri interesa teksto de la fama esperantisto Andreo Cseh, skribita en 1936 tuj post la fino de la olimpiaj ludoj okazintaj en nazia Germanio. Gxi aperis en 1984 cxe la Eldonejo Iltis en Saarbrücken, sub la titolo: "Vortoj de Andreo Cseh - 66 kolumnoj, verkitaj de Andreo Cseh en la jaroj 1935-1936." Ni nur citas kelkajn frazojn rilate al la interkomprenigxproblemoj cxe la Olimpikoj. Ni invitas cxiujn auxskultantojn iel havigi tiun interesan libron kaj legi la reston. [sen transskribo] -- Sekvas intervjuo kun s-ro Aleksander Zdechlik el Zabrze/Hindenburg (Pollando) kaj s-ro Pavel Jacka el Kromeriz/Kremsier (Cxehxio) [sen transskribo].
= = = = = = =
ESPERANTO-LINGVOKURSO por komencantoj sur bazo de la libreto "Mia serurtruo" de Josef Schiffer (Villingen-Schwenningen 2006, 2-a eldono) / ESPERANTO-SPRACHKURS für Anfänger, auf Grundlage des Büchleins "Mia serurtruo" von Josef Schiffer (Villingen-Schwenningen 2006, 2. Auflage)
